Το φαινόμενο Wikipedia
Δημοσιεύτηκε: Δευτ Ιαν 24, 2011 9:08 pmΜεγαλώνει συνεχώς η Wikipedia. Είναι η πέμπτη δημοφιλέστερη ιστοσελίδα στον κόσμο με 400 εκατ. χρήστες κάθε μήνα. Το κυριότερο, βασίζεται σε συντάκτες οι οποίοι εργάζονται εθελοντικά.
Ο Τζίμι Ουέιλς δεν ενοχλείται από το ακραίο κρύο που επικρατεί αυτόν τον καιρό στη Βρετανία. Μόλις επέστρεψε από τη Ρωσία, όπου έγινε δεκτός από τον πρόεδρο Μεντβέντεφ. Αλλωστε, πρέπει να αρχίσει να συνηθίζει το Λονδίνο, αφού σκοπεύει να μετακομίσει εκεί.
Δέκα χρόνια μετά την ίδρυσή της, η Wikipedia δεν έχει σταματήσει να μεγαλώνει: σήμερα περιλαμβάνει 17 εκατομμύρια άρθρα, προσελκύει κάθε μήνα 400 εκατομμύρια χρήστες και είναι η πέμπτη δημοφιλέστερη ιστοσελίδα στον κόσμο. Ο ιδρυτής της έχει πολλαπλασιάσει τα ταξίδια στο εξωτερικό, σε μια προσπάθεια να προωθήσει και να εξηγήσει μια πρωτοβουλία που στηρίζεται στην αφοσίωση ενός στρατού απλήρωτων συντακτών. Αν η Wikipedia, η αξία της οποίας υπολογίζεται σε 5 δισεκατομμύρια δολάρια, δεν ήταν μια μη κερδοσκοπική επιχείρηση, ο Ουέιλς θα είχε μια αμύθητη περιουσία. Στην ετήσια έκκλησή του προς τους χρήστες, πάντως, ζητά φέτος 16 εκατομμύρια δολάρια προκειμένου να παραμείνει η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια ανεξάρτητη.
Ο Ουέιλς γεννήθηκε πριν από 44 χρόνια στο Χάντσβιλ της Αλαμπάμα. Στα φοιτητικά του χρόνια δούλευε σε ένα παντοπωλείο, όπου γνώρισε και την πρώτη του γυναίκα. Εγινε πλούσιος δουλεύοντας ως χρηματιστής στο Σικάγο, προτού αποφασίσει να γίνει ένας επιχειρηματίας του Διαδικτύου και να ιδρύσει την Bomis, μια μηχανή αναζήτησης που απευθυνόταν σε νέους ανθρώπους. Η Wikipedia πήρε σάρκα και οστά όταν ο Λάρι Σάνγκερ, τον οποίο είχε προσλάβει ο Ουέιλς, πέταξε την ιδέα να επιτραπεί σε εξωτερικούς χρήστες να δημιουργούν και να επεξεργάζονται τις σελίδες.
Ξεπέρασε κάθε προσδοκία
Μιλώντας στην Ιντιπέντεντ από το ξενοδοχείο του στο Λονδίνο, ο 44χρονος Ουέιλς παραδέχεται ότι η ανάπτυξη της Wikipedia ξεπέρασε την αισιοδοξία ακόμη και του ίδιου. "Με 400 εκατομμύρια επισκέπτες το μήνα, η ιστοσελίδα αυτή έγινε πραγματικά ένα θεμελιώδες κομμάτι της ενημερωτικής υποδομής του πλανήτη. Δεν φανταζόμουν κάτι τέτοιο. Δεν περίμενα ποτέ ότι θα ταξίδευα σε όλο τον κόσμο".
Πριν ξεκινήσει την Wikipedia, ο Ουέιλς είχε ταξιδέψει μόνο στον Καναδά και το Μεξικό. Σήμερα μιλά σε διεθνείς οικονομικές εκδηλώσεις και συναντιέται με τον Μπόνο, τον Ρίτσαρντ Μπράνσον, τον Αλ Γκορ και τον Τζίμι Κάρτερ.
Καθώς διαδίδει όμως το μήνυμά του, βρίσκεται υποχρεωμένος να διαψεύδει συνεχώς ότι έχει οποιαδήποτε σχέση με την Wikileaks και τη δημοσίευση απορρήτων διπλωματικών τηλεγραφημάτων από τον Τζούλιαν Ασάνζ. "Δεν έχουμε καμιά σχέση μ’αυτούς", τονίζει. "Αυτό που κάνουν δεν είναι πραγματικά wiki. Η ουσία του wiki είναι η συνεργασία στο γράψιμο, ενώ αυτοί απλώς αποσπούν έγγραφα και τα δημοσιεύουν. Θα προτιμούσα να λέγονται Open Leaks".
Αυτό δεν σημαίνει ότι, ως υπέρμαχος της ελεύθερης έκφρασης, ο Ουέιλς δεν αισθάνεται κάποια αλληλεγγύη προς την Wikileaks. "Είναι ένα σύνθετο ζήτημα. Στις ανοιχτές και ελεύθερες κοινωνίες, είναι σημαντικό άνθρωποι που έχουν στοιχεία για κάτι στραβό να μπορούν να το γνωστοποιούν. Νομίζω πως αυτό είναι ένα καλό και υγιές κομμάτι της δημοκρατίας. Σε κάθε περίπτωση, συμφωνώ με τη Διεθνή Αμνηστία και τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα κατά το ότι η Wikileaks πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις αυτών που δημοσιεύει και να φροντίζει ώστε αυτό που κάνει να αποτελεί μια χρήσιμη δημόσια υπηρεσία".
Αυτό ακριβώς κάνει η Wikipedia, σύμφωνα με τον ιδρυτή της. Μετά τις διαμαρτυρίες που υπήρξαν επειδή οποιοσδήποτε μπορούσε να γράφει τα λήμματα, άρχισαν να εφαρμόζονται κάποια μέτρα, όπως ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα δημοσιεύεται με κάποια καθυστέρηση ώστε να μπορεί να την ελέγχει ένας εξουσιοδοτημένος συντάκτης της Wikipedia. Κατόπιν αυτού, η ποιότητα των άρθρων έχει βελτιωθεί αισθητά. Σύμφωνα με τον Ουέιλς, υπάρχει περιθώριο για ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση, κυρίως σε ό,τι αφορά τους ανθρώπους που συνεισφέρουν κείμενα. Σήμερα, το 80% των τελευταίων είναι άνδρες και λάτρεις της τεχνολογίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα θέματα όπως η κοινωνιολογία ή η ποίηση της ελισσαβετιανής εποχής να παραμελούνται.
Ετσι, η Wikipedia θα ξεκινήσει τη δεύτερη δεκαετία της ζωής της επιδιώκοντας συνεργασία με ανθρώπους που έχουν λιγότερη σχέση με την τεχνολογία. "Δεν θέλουμε όμως τη συμμετοχή για τη συμμετοχή", λέει ο Ουέιλς. "Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δημιουργούμε μια εγκυκλοπαίδεια. Ούτε θέλουμε να φτιάχνουμε γρήγορα τον μέγιστο αριθμό σελίδων. Αυτό που θέλουμε είναι χρήσιμες σελίδες".
Το ενδιαφέρον του Ουέιλς στρέφεται τώρα προς Ανατολάς, και ιδιαίτερα στην Ινδία, όπου η Wikipedia προτίθεται να ανοίξει το πρώτο της γραφείο εκτός Αμερικής. Η αύξηση του αριθμού των άρθρων στις γλώσσες που ομιλούνται στην Ινδία έχει μεγάλη σημασία, τονίζει."Εχουμε πολύ ενεργές κοινότητες στη χώρα αυτή και είμαστε πολύ πίσω από τις ευρωπαϊκές γλώσσες".
Ο Τζίμι Ουέιλς δεν ενοχλείται από το ακραίο κρύο που επικρατεί αυτόν τον καιρό στη Βρετανία. Μόλις επέστρεψε από τη Ρωσία, όπου έγινε δεκτός από τον πρόεδρο Μεντβέντεφ. Αλλωστε, πρέπει να αρχίσει να συνηθίζει το Λονδίνο, αφού σκοπεύει να μετακομίσει εκεί.
Δέκα χρόνια μετά την ίδρυσή της, η Wikipedia δεν έχει σταματήσει να μεγαλώνει: σήμερα περιλαμβάνει 17 εκατομμύρια άρθρα, προσελκύει κάθε μήνα 400 εκατομμύρια χρήστες και είναι η πέμπτη δημοφιλέστερη ιστοσελίδα στον κόσμο. Ο ιδρυτής της έχει πολλαπλασιάσει τα ταξίδια στο εξωτερικό, σε μια προσπάθεια να προωθήσει και να εξηγήσει μια πρωτοβουλία που στηρίζεται στην αφοσίωση ενός στρατού απλήρωτων συντακτών. Αν η Wikipedia, η αξία της οποίας υπολογίζεται σε 5 δισεκατομμύρια δολάρια, δεν ήταν μια μη κερδοσκοπική επιχείρηση, ο Ουέιλς θα είχε μια αμύθητη περιουσία. Στην ετήσια έκκλησή του προς τους χρήστες, πάντως, ζητά φέτος 16 εκατομμύρια δολάρια προκειμένου να παραμείνει η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια ανεξάρτητη.
Ο Ουέιλς γεννήθηκε πριν από 44 χρόνια στο Χάντσβιλ της Αλαμπάμα. Στα φοιτητικά του χρόνια δούλευε σε ένα παντοπωλείο, όπου γνώρισε και την πρώτη του γυναίκα. Εγινε πλούσιος δουλεύοντας ως χρηματιστής στο Σικάγο, προτού αποφασίσει να γίνει ένας επιχειρηματίας του Διαδικτύου και να ιδρύσει την Bomis, μια μηχανή αναζήτησης που απευθυνόταν σε νέους ανθρώπους. Η Wikipedia πήρε σάρκα και οστά όταν ο Λάρι Σάνγκερ, τον οποίο είχε προσλάβει ο Ουέιλς, πέταξε την ιδέα να επιτραπεί σε εξωτερικούς χρήστες να δημιουργούν και να επεξεργάζονται τις σελίδες.
Ξεπέρασε κάθε προσδοκία
Μιλώντας στην Ιντιπέντεντ από το ξενοδοχείο του στο Λονδίνο, ο 44χρονος Ουέιλς παραδέχεται ότι η ανάπτυξη της Wikipedia ξεπέρασε την αισιοδοξία ακόμη και του ίδιου. "Με 400 εκατομμύρια επισκέπτες το μήνα, η ιστοσελίδα αυτή έγινε πραγματικά ένα θεμελιώδες κομμάτι της ενημερωτικής υποδομής του πλανήτη. Δεν φανταζόμουν κάτι τέτοιο. Δεν περίμενα ποτέ ότι θα ταξίδευα σε όλο τον κόσμο".
Πριν ξεκινήσει την Wikipedia, ο Ουέιλς είχε ταξιδέψει μόνο στον Καναδά και το Μεξικό. Σήμερα μιλά σε διεθνείς οικονομικές εκδηλώσεις και συναντιέται με τον Μπόνο, τον Ρίτσαρντ Μπράνσον, τον Αλ Γκορ και τον Τζίμι Κάρτερ.
Καθώς διαδίδει όμως το μήνυμά του, βρίσκεται υποχρεωμένος να διαψεύδει συνεχώς ότι έχει οποιαδήποτε σχέση με την Wikileaks και τη δημοσίευση απορρήτων διπλωματικών τηλεγραφημάτων από τον Τζούλιαν Ασάνζ. "Δεν έχουμε καμιά σχέση μ’αυτούς", τονίζει. "Αυτό που κάνουν δεν είναι πραγματικά wiki. Η ουσία του wiki είναι η συνεργασία στο γράψιμο, ενώ αυτοί απλώς αποσπούν έγγραφα και τα δημοσιεύουν. Θα προτιμούσα να λέγονται Open Leaks".
Αυτό δεν σημαίνει ότι, ως υπέρμαχος της ελεύθερης έκφρασης, ο Ουέιλς δεν αισθάνεται κάποια αλληλεγγύη προς την Wikileaks. "Είναι ένα σύνθετο ζήτημα. Στις ανοιχτές και ελεύθερες κοινωνίες, είναι σημαντικό άνθρωποι που έχουν στοιχεία για κάτι στραβό να μπορούν να το γνωστοποιούν. Νομίζω πως αυτό είναι ένα καλό και υγιές κομμάτι της δημοκρατίας. Σε κάθε περίπτωση, συμφωνώ με τη Διεθνή Αμνηστία και τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα κατά το ότι η Wikileaks πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις αυτών που δημοσιεύει και να φροντίζει ώστε αυτό που κάνει να αποτελεί μια χρήσιμη δημόσια υπηρεσία".
Αυτό ακριβώς κάνει η Wikipedia, σύμφωνα με τον ιδρυτή της. Μετά τις διαμαρτυρίες που υπήρξαν επειδή οποιοσδήποτε μπορούσε να γράφει τα λήμματα, άρχισαν να εφαρμόζονται κάποια μέτρα, όπως ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα δημοσιεύεται με κάποια καθυστέρηση ώστε να μπορεί να την ελέγχει ένας εξουσιοδοτημένος συντάκτης της Wikipedia. Κατόπιν αυτού, η ποιότητα των άρθρων έχει βελτιωθεί αισθητά. Σύμφωνα με τον Ουέιλς, υπάρχει περιθώριο για ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση, κυρίως σε ό,τι αφορά τους ανθρώπους που συνεισφέρουν κείμενα. Σήμερα, το 80% των τελευταίων είναι άνδρες και λάτρεις της τεχνολογίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα θέματα όπως η κοινωνιολογία ή η ποίηση της ελισσαβετιανής εποχής να παραμελούνται.
Ετσι, η Wikipedia θα ξεκινήσει τη δεύτερη δεκαετία της ζωής της επιδιώκοντας συνεργασία με ανθρώπους που έχουν λιγότερη σχέση με την τεχνολογία. "Δεν θέλουμε όμως τη συμμετοχή για τη συμμετοχή", λέει ο Ουέιλς. "Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δημιουργούμε μια εγκυκλοπαίδεια. Ούτε θέλουμε να φτιάχνουμε γρήγορα τον μέγιστο αριθμό σελίδων. Αυτό που θέλουμε είναι χρήσιμες σελίδες".
Το ενδιαφέρον του Ουέιλς στρέφεται τώρα προς Ανατολάς, και ιδιαίτερα στην Ινδία, όπου η Wikipedia προτίθεται να ανοίξει το πρώτο της γραφείο εκτός Αμερικής. Η αύξηση του αριθμού των άρθρων στις γλώσσες που ομιλούνται στην Ινδία έχει μεγάλη σημασία, τονίζει."Εχουμε πολύ ενεργές κοινότητες στη χώρα αυτή και είμαστε πολύ πίσω από τις ευρωπαϊκές γλώσσες".